خود شفقتی یعنی عشق به خود، و رفتار با خود درست همونجوری که وقتی کسی رو خیلی دوست داریم باهاش رفتار
میکنیم. با مرکز روانشناسی آفاق همراه باشید تا ببینیم از چه دیدگاهی میشه دوستداشتن خود رو یادگرفت و تمرین کرد.
شفقت به خود به معنی تمرین مهربانی و درک کردن خودمون هست و با ترحم به خود فرق داره!
چون ترحم برای دوری و فرار از واقعیات تلخ زندگیه؛ ولی ما در خود شفقتی سعی میکنیم واقعیات رو بپذیریم و از خودمون در
برابرش حمایت کنیم.
شفقت به خود سه بخش اصلی داره: ذهنآگاهی، مهربانی با خود و و قبول اشتباهات.
ذهن آگاهی یعنی آگاه بودن در لحظه حال و بدون قضاوت بودن؛ که شامل کنجکاوی و باز بودن نسبت به احساساتمون
هم میشه. ذهنآگاهی به شما یه دیدگاهی از ذهن خردمند ارائه میده و باعث تمرین تمرکز حواس میشه.
مهربانی با خود هم لازمهی شفقت به خود هست که به معنی دوست داشتن خود و تحمل اشتباهاتمونه.
وقتی که مهربونی با خودتون رو تمرین کردید، میتونید نسبت به خودتون صبورتر و فهمیده باشید. اما نقطه مقابل مهربانی با خود قضاوت خود هست که معمولاً ختم میشه به عدم تایید خود و حتی خود تخریبی در زمانی که مرتکب اشتباهی میشیم یا
استانداردهای بالا و غیرمنطقی خودمون رو برآورده نمیکنیم.
ما آدما لازمه که خودمون رو به عنوان انسانهایی که مصون از خطا و اشتباه نیستند بشناسیم. هر از گاهی به خودمون
یادآوری کنیم که همه اشتباه میکنن و همه گاهی احساس بدی دارن، همه آدما درد رو تجربه میکنن و شکست بخشی
از انسان بودنه. این احساسات ما رو از منزوی شدن دور میکنه؛ ما وقتی منزوی میشیم؛ احساس میکنیم که از دیگران
جدا شدیم، بقیه شادتر از ما هستن و زندگی راحتتری دارن ولی واقعیت اینه که حتی خوشبختترین آدمها هم گاهی
اوقات احساس تنهایی دارن حتی وقتی با دیگران هستن.
شفقت به خود با مراقبت از خود کمی فرق داره چون شفقت یک عمل درونیتر و حسیتره ولی مراقبت یک عمل
بیرونیتره که نیاز به توجه جسمانی هم داره؛ مثلاً من میتونم با سختگیری نکردن در مورد خودم، انتقاد نکردن از
خودم و با گفتن اینکه حتی اگر در کاری شکست بخورم باز هم خوب هستم، به خودم شفقت داشته باشم. ولی مراقبت
از خود میتونه شامل حذف روابط سمی از زندگی، خوب خوابیدن و تغذیه سالم داشتن باشه، حتی اینکه یک بعد از
ظهر خلوتمون رو روی یک نقاشی بگذرونیم. ولی هم خود مراقبتی و هم شفقت به خود، میتونه شامل هر چیزی باشه
که فقط مال شماست و فقط شما معنی اون رو میفهمید و اشکالی هم نداره، چون فقط شما هستید که میتونید نیازها،
احساسات، ارزشها و خواستههای واقعی خودتون رو تعیین کنید.
چرا گاهی شفقت به خود انقدر سخت به نظر میاد؟
شفقت به خود در محیطی که هیچ کس دیگهای نسبت به ما شفقت نداشته خیلی سخته اما برای این کار سعی کنید
«بزرگ» فکر کنید، فراتر از محیطی که در اون هستید. یک هدفی رو برای خودتون پیدا کنید که بزرگتر
از هدفی باشه که میتونید در حال حاضر در اطرافتون انتظارش رو داشته باشید. ناگهان میبینید که کل دنیا به مخاطب
شما تبدیل میشه و کسانی که در حال حاضر با شما در ارتباط هستن تنها بخش کوچکی از این جهان خواهندبود. اگر
اونا نمیتونن به شما کمک کنن از سرزنش اونا دوری کنید چون نه تقصیر اوناست و نه شما. هیچکس کامل نیست و
همه مردم آگاهی محدودی دارن، که این بخشی از طبیعت انسان بودنه. اما شما به جستجو ادامه بدید، کسانی هستن که
میتونن شما رو به خاطر چیزهایی که در اون خاص هستید ارزشمندتر بدونن و شما هم بتونید به همون اندازه برای
اونا ارزش قائل بشید.
ما معمولا انتخاب نمیکنیم که از کجا شروع به رشد کنیم ولی میتونیم تلاشمون رو بکنیم تا نقشمون رو در این دنیا پیدا
کنیم.
چطور خود شفقتی را شروع کنیم؟
مهم نیست الان چه احساسی دارید؛ خشمگین هستین یا غمگین یا ناامید. قرار هست فقط فرصتی رو به خودمون بدیم
که چیزهایی رو بگیم که همیشه میخواستیم بشنویم. میتونیم با یک تشکر ساده از قلبمون تو یک مکان آروم شروع
کنیم. برای همه کارهای به ظاهر کوچیک که یه نفر برای خودش انجام میده از خودتون تشکر کنید؛ برای بیدار شدن
و رویارویی با روزی که کنار اومدن با اون خیلی سخت به نظر میرسید، حتی برای تمیز کردن دندانها، نوشیدنیای که
برای خودتون درست کردید، لباس قشنگی که انتخاب کردید تا بپوشید، حتی به خاطر هوای روی پوست و آسمان
بالای سر هم قدردان خودتون باشید. تشکر از خودتون هیچ هزینهای نداره ولی در عین حال یک جور تایید
حضورتون در اینجاست. حتی میتونید در پایان روزی که سخت گذشته فقط یک دوستت دارم درونی به خودتون بگید
یا بگید امروز کارمو خوب انجام دادم. اوایل ممکنه ناآشنا و ناراحت کننده به نظر برسه ولی هرچی بگذره این کار
آشناتر به نظر میرسه و حتی بهش عادت میکنید.
اثرات شفقت به خود در رشد شخصی
شفقت به خود از چند جهت باعث تقویت رشد شخصی ما میشه:
انعطاف پذیری ما را در مواجهه با سختیها و مشکلات بیشتر میکنه؛
باعث کاهش ترس از شکست میشه چون ما میدونیم اشتباهات بخشی از فرایند یادگیری هستند و این تفکر خود انتقادی
ما را کمتر میکنه و ریسکپذیریمون رو هم بیشتر؛
باعث کاهش مشکلات روانیمون میشه چون ما همون مهربانی و توجهی که به یک دوست ارائه میدیم رو به خودمون
میدیم و این امر اضطراب و استرس ما رو که مانع رشد هستند به شدت کم میکنه؛
افزایش انگیزه؛ شفقت به خود باعث میشه ما تمایل بیشتری داشته باشیم که برای رشد خودمون و رسیدن به رفاه تلاش
کنیم
پذیرش نقص؛ ما با خود شفقتی میتونیم عیوب و اشتباهاتمون رو بدون قضاوت و سختگیری بپذیریم و این پذیرش
مقدمه یادگیری و رشده.
بهبود روابط؛ مهربانتر بودن با خود معمولاً باعث مهربونتر شدن با دیگران هم میشه، همدلی و درکمون رو بیشتر
میکنه و ما روابطمون رو در یک محیط مثبت پیش میبریم چون ما اگه نتونیم به خودمون عشق بدیم به دیگران هم
نمیتونیم عشق بدیم.
افزایش خودآگاهی؛ شفقت به خود خودآگاهی رو هم تشویق میکنه و باعث میشه ما نقاط قوت و ضعفمون رو خیلی
راحتتر تشخیص بدیم. این باعث میشه ما هدفمندتر رفتار کنیم و مدیریت هیجان هم برامون راحتتر میشه.