افسردگی

افسردگی واژه ای که طی سال های اخیر زیاد آن را می شنویم اما چقدر از آن و علل و علائم آن می دانیم؟

همه ما گاهی در بعضی از شرایط زندگی دچار غم و ناراحتی هایی می شویم که دلیل آن ناکامی ها و شکست هایی است که بنا به هر دلیل با آن روبرو می شویم . اکثر مواقع خود را یک فرد افسرده می دانیم اما آیا هر ناراحتی و غمی الزاما افسردگی است؟

در این مقاله به بررسی دقیق علل و علائم این بیماری روانی می پردازیم.

تعریف افسردگی:

تعاریف زیادی در خصوص اختلال افسردگی در منابع مختلف بکار رفته است اما با مراجعه به کتاب راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM) که مرجع رسمی یا دیکشنری روانشناسی محسوب می شود می توان افسردگی را با دو مفهوم فقدان و شکست، همچنین فرد افسرده را با خلق افسرده و احساس غمگینی و بی علاقگی به هر گونه فعالیت و لذت روزانه شناخت.

انواع افسردگی:

همانطور که گفته شد افسردگی یک نوع اختلال خلقی است که با خلق افسرده و غمگینی و از بین رفتن علاقه نسبت به چیزهایی که قبلا برای ما لذت بخش بوده است شناخته می شود.

اما همین افسردگی نیز دارای انواع و شدت های مختلف می باشد که ضروری است هر یک از ما با این موارد آشنا باشیم:

1)اختلال افسردگی اساسی (MDD)

به این افسردگی، افسردگی ماژور نیز می گویند. فردی را می توان مبتلا به اختلال افسردگی اساسی نامید که اکثر علائم زیر را حداقل به مدت دو هفته داشته باشد:

_خستگی و کمبود انرژی

_اختلال در تفکر و تمرکز

_بی خوابی یا پرخوابی

_افزایش یا کاهش بیش از حد وزن

_احساس پوچی و بی ارزشی

_بی میلی نسبت به فعالیت ها

2)اختلال افسردگی مداوم (PDD)

افراد مبتلا به این نوع اختلال حداقل به مدت دو سال این بیماری را تجربه می کنند. در طی این مدت دوره های کوتاهی وجود دارد که علائم او تسکین می یابد اما این تسکین علائم بیش از دو ماه ادامه نمی یابد و فرد مجددا دچار افسردگی می شود.

علائم اختلال (PDD) عبارتند از:

_احساس غم و ناراحتی

_تحریک پذیری و عصبانیت

_عزت نفس پایین

_نا امیدی

_اختلالات خواب

_تغییرات در اشتها

علائم در این بیماری اگرچه به شدت افسردگی اساسی نیست اما طولانی مدت و فراگیر است.

 3)اختلال افسردگی پس از زایمان (PPD)

تغییرات هورمونی مهم ترین دلیل ایجاد این نوع افسردگی است. این نوع افسردگی یا در دوران بارداری و یا پس از تولد کودک اتفاق می افتد.

علائم این نوع افسردگی شامل:

_احساس غم و اندوه

_نوسانات خلقی شدید

_تغییرات در اشتها

_ایجاد مشکل در برقراری ارتباط با کودک خود

_احساس بی ارزشی و پوچی

_حملات پانیک (هجوم ناگهانی ترس و اضطراب)

_افکار خودکشی یا صدمه زدن به کودک

در صورت عدم مراجعه به فرد متخصص و درمان نشدن این بیماری می تواند تا یکسال ادامه دار باشد. تحقیقات نشان داده است که دارو درمانی و هورمون درمانی همچنین مشاوره می تواند در درمان این بیماری موثر باشد.

4)اختلال سندرم پیش از قاعدگی (PMDD)

این نوع بیماری یک اختلال عاطفی و خلقی است که با علائم خلقی ظاهر می شود، در مرحله لوتئال (پیش از قاعدگی) شروع می شود و با شروع قاعدگی علائم آن بر طرف می شود.

علائم زیر طی دو هفته قبل از قاعدگی رخ می دهد:

_عصبانیت و تحریک پذیری

_اضطراب

_نوسانات خلقی

_تغییرات میل جنسی

_حساسیت و پری سینه

_افکار خودکشی

_کمبود انرژی

_کم خوابی یا افزایش نیاز به خواب

5)اختلال عاطفی فصلی (SAD)

در این اختلال که بیشتر در زنان و نوجوانان نیز شایع تر است فرد در بعضی از ماه های سال بی هیچ دلیلی احساس خوبی ندارد. این اختلال بیشتر در فصل های تابستان و زمستان شایع تر است. بطوریکه این اختلال به اختلال زمستانی یا تابستانی نیز مشهور است . علائم این نوع اختلال به شرح ذیل است:

_احساس ناامیدی و بی ارزشی

_تحریک پذیری عصبی

_میل به پرخوری و افزایش وزن

_احسااس سنگینی در دست ها و پاها

_خواب بسیار

_عدم تمرکز

_افکارخودکشی

_عدم انگیزه برای انجام فعالیت های روزمره

انواع دیگری از افسردگی وجود دارد اما سعی شد به شایع ترین و رایج ترین آنها اشاره شود .

دلایل افسردگی چیست؟

هنگامی که یک فرد مبتلا به افسردگی می شود اولین سوالی که پیش می آید این است که علت به وجود آمدن آن چیست؟ اصلا چرا فردی مبتلا می شود و فرد دیگر مبتلا نمی شود؟

در ادامه به بررسی تاثیرات ظاهر شدن علائم افسردگی در افراد می پردازیم.

تاثیر عوامل فیزیولوژیکی در بروز افسردگی :

محققان در مقایسه افراد مبتلا به افسردگی با افراد سالم به یکسری تفاوت های زیستی پی برده اند.

تحقیقات نشان داده است که هیپوکامپ (بخشی از مغز که برای ذخیره خاطرات حیاتی است) در افراد مبتلا به افسردگی کوچکتر از افرادی است که هرگز به افسردگی مبتلا نشده اند .

هیپوکامپ کوچکتر به معنای کمتر ترشح شدن سروتونین ( هورمون ایجاد احساس شادی ) می باشد .

تاثیر ژنتیک و تاریخچه خانوادگی :

محققان و پزشکان معتقدند ژنتیک نقش بسزایی در ایجاد افسردگی در افراد دارد . البته مبتلا بودن هر یک از اعضای خانواده دلیل بر این نیست که قطعا شما هم مبتلا خواهید شد ، بلکه به این معناست که شما بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به افسردگی می باشید .

تاثیر اخبار و فضای مجازی :

امروزه به دلیل افزایش استفاده از فضای مجازی ، همچنین پیگیری اخبار بد و تکان دهنده نقش زیادی در بروز افکارو احساسات منفی در افراد دارد .

مسلما کوچکترین رفتار ما در زندگی در سلامت روان ما تاثیرگذار است . اگر ذهن خود را از افکار منفی پر کنیم ، به افزایش اضطراب و استرس و افسرگی کمک کرده ایم .

تاثیر بیماری در بروز افسردگی :

بیماری های مزمن نیز می تواند از دیگر دلایل افسردگی باشد . بیماری هایی نظیر بیماری های قلبی ، کلیوی ، ایدز و کم کاری تیروئید و … باعث بروز افسردگی می شود . البته جالب است بدانید در اکثر موارد با درمان بیماری همزمان افسردگی نیز درمان می شود.

درمان افسردگی :

گاهی بعضی افراد مبتلا به افسردگی خودسرانه دست به رفتارهای اشتباهی ( مانند دارو درمانی ) جهت درمان خود می زنند ، اما باید بدانیم قبل از هرگونه اقدام خودسرانه باید شدت و نوع بیماری توسط فرد متخصص تشخیص داده شود سپس درمان اصولی و کاربردی انجام شود .

با این حال به چند مورد از درمان افسردگی بدون دارو اشاره می کنیم :

_اصلاح الگوی خواب ( 7 تا 9 ساعت در روز)

_ریلکسیشن ومراقبه

_اصلاح تغذیه ( استفاده از کربوهیدرات ، امگا تری ، ویتامین D )

_پرهیز از تنهایی

_ورزش ویوگا

_کاهش استرس  

نتیجه گیری :

اینکه میزان آگاهی و شناخت ما نسبت به علل و عوامل افسردگی و راه های مقابله و مراقب در شرایط استرس زا چقدر باشد در ابتلا یا مصون ماندن در برابر این اختلال اهمیت بالایی دارد. علاوه بر این رعایت نکاتی همچون اصلاح سبک زندگی و اجرای روش های توصیه شده در این مقاله به ایمن و سلامت ماندن در برابر این بیماری به شما کمک ویژه ای خواهد کرد. کارشناسان ما در مرکز مشاوره و خدمات روانشناختی آفاق آماده ارائه خدمت و مشاوره به عزیزانی که چه خود و چه اطرافیان آن ها در معرض اختلالات روانی هستند می باشد.